Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony! Przeczyaj więcej na temat plików cookies.

Gora-gory

Telemetria (GSM, GPS)

Telemetria wymaga odłowu, unieruchomienia i immobilizacji (uśpienia) zwierzęcia, tak by mogło ono być wyposażone w obrożę z nadajnikiem telemetrycznym. Odłowy prowadzone są z helikoptera oraz za pomocą pułapek klatkowycha i pułapek typu Aldrich z systemem alarmowym. Podczas immobilizacji , zgodnie z zatwierdzonymi protokołami, zwierzę jest mierzone oraz pobierane są próby, co pozwala na ocenę jego stanu zdrowia i kondycji. W projekcie GLOBE używamy obroży GPS-GSM-VHF z systemem „drop-off”. Oznacza to, że taśma obroży, po zaplanowanym okresie czasu otwiera się i obroża spada. Obroże mają też możliwość zdalnego (uruchamianego radiowo) aktyuwowania systemu "drop-off". Stosowane przez nas obroże wyposażone są w odbiornik GPS z modułem GSM i nadajnik radiowy (VHF), a także czujnik temperatury i aktywności. Po założeniu obroży na niedźwiedzia moduł z nadajnikiem GPS-GSM znajduje się w górnej części obroży, a bateria u dołu, tak by równoważyć wagę. Waga obroży jest zawsze dostosowana do wagi zwierzęcia.


Obroże GPS-GSM pozwalają na zebranie dużej ilości danych wysokiej jakości, a aktualne położenie niedźwiedzi są notowane bardzo dokładnie. GPS jest systemem nawigacji satelitarnej, więc odbiór sygnałów z satelitów GPS (Global Positioning System) w module obroży oblicza dokładną pozycję (długość i szerokość geograficzna, oraz wysokość n.p.m.) zwierzęcia. Dzięki temu możemy obserwować dokładny obraz aktywności i przemieszczania się zwierzęcia, niezależnie od pory dnia i okolicy. Jednak Dokładne pomiary wymagają jednak aktywnych i wydajnych baterii, zatem badania takie jak nasze wymagają przemyślanego kompromisu pomiędzy ilością i częstotliwością zbierania danych, a czasem działania obroży. Bardzo częste pozycjonowanie pozwala nam badać dokładniej różne aspekty biologii niedźwiedzi w mniejszej skali (m.in. aktywność dobowa, przemieszczanie się w terenie, miejsca żerowania, czy indywidualne zachowania, a nawet interakcje pomiędzy niedźwiedziami). Pozycje zwierzęcia i wszystkie inne dane są zapisywane w GPS, a moduł GSM wysyła najnowsze pozycje jako SMS do stacji odbiorczej podłączonej do komputera. Wadą obroży GPS jest fakt, iż są one nieco mniej wytrzymałe niż obroże radiowe (VHF), są dość precyzyjnym, a przez to skomplikowanym urządzeniem elektronicznym, są też kilkukrotnie droższe niż obrożę radiowe. 34 work FZ

Używane przez nas obroże są również wyposażone w standardowy nadajnik radiowy (VHF), pozwalający „ręcznie” zlokalizować zwierzę. W tradycyjnej telemetrii radiowej badacz korzysta z odbiornika, który odbiera sygnały radiowe nadawane z nadajnika VHF zainstalowanego na obroży. By dokładnie zlokalizować zwierzę badacz wykorzystuje system triangulacji czyli namierzania sygnału radiowego z trzech punktów, tak by dokładnie zlokalizować położenie zwierzęcia (na ogół z dokładnością od kilku do kilkuset metrów). Aby odbierać sygnał nadajnika z ziemi, badacz musi znajdować się w promieniu kilku kilometrów, a czasem kilkuset metrów od niedźwiedzia, w zależności od ukształtowania terenu. Radio-telemetria na obszarach górskich z uwagi na ukształtowanie terenu bywa bardzo skomplikowana i często niemożliwa bez użycia samochodów czy helikoptera.

W projekcie GLOBE programujemy odbiorniki GPS na odczytywanie pozycji zwierzęcia w różnych odstępach czasu (co 30 min, 1, 2, 3 lub 4 godziny) w czasie wiosny, lata i jesieni, a zimą, gdy niedźwiedzie zimują rzadziej (1-2 razy na dobę).

Fot. Filip Zięba